Sawa Czały w literaturze ukraińskiej i polskiej (na tle środkowoeuropejskim)

24 maja o godz. 10.00 zapraszamy na spotkanie z em. prof. dr. hab. Uniwersytetu w Wiedniu, Aloisem Woldanem, pt. Sawa Czały w literaturze ukraińskiej i polskiej (na tle środkowoeuropejskim)

Rozmowę poprowadzi prof. Lidia Wiśniewska.

Urodzony w Linz w Austrii prof. Alois Woldan studiował teologię, slawistykę i literaturoznawstwo porównawcze w Innsbrucku, gdzie w 1982 roku obronił doktorat poświęcony Michaiłowi Bułhakowowi, a po pobycie na Uniwersytecie Wrocławskim rozpoczął w 1986 wykłady w Instytucie Slawistyki na Uniwersytecie w Salzburgu, gdzie habilitował się w roku 1995 na podstawie rozprawy pt. Mit Austrii w literaturze polskiej (wyd. Kraków 2002), w latach 1998-2005 wykładał na Uniwersytecie w Passau, a w 2005 rozpoczął pracę w Instytucie Slawistyki Uniwersytetu Wiedeńskiego. Interesował się m.in. współczesną twórczością Tadeusza Różewicza, Zbigniewa Herberta, Ewy Lipskiej, Andrzeja Stasiuka i Olgi Tokarczuk, ale poświęcił też uwagę powieści historycznej, w tym Henryka Sienkiewicza, a wreszcie obrazom polsko-niemieckiego i polsko-ukraińskiego pogranicza. Za swoją bogatą działalność odznaczony był wielokrotnie zarówno w Polsce, jak w Austrii.

Wykład profesora Woldana poświęcony jest postaci historycznej, Sawie Czały (zm. 1742), który ze strony ukraińskiej przeszedł na stronę polską i z tego powodu zamordowany został przez swoich byłych towarzyszy. Temat ten zrobił niezwykłą karierę w literaturze. Pieśni o Sawie pojawiają się początkowo w folklorze ukraińskim (obecne w zbiorach Maksymowycza, Wacława z Oleska, K. W. Wójcickiego), skąd czerpią poeci polskiego romantyzmu krajowego (A. Bielowski, A. Pieńkiewicz, W. Zieliński). W odróżnieniu od pewnej trywializacji tej postaci widocznej w utworach tych dziś już zapomnianych autorów postać Sawy zyska powagę w dramatach: Sen srebrny Salomei Słowackiego i Sawie Jeremiego Halki (Mikolaja Kostomarowa).